هم اکنون عضو شبکه تلگرام رجانیوز شوید
در دولت شهید رئیسی مسائل داخلی و خارجی کشور معطل توافق با آمریکا نماند/ عضویت در سازمان شانگهای و پیمان بریکس به موازات افزایش همکاری با قدرت‌هایی همچون چین و روسیه محقق شد/ اوج موفقیت سیاست همسایگی بهبود روابط با کشورهای حاشیه خلیج فارس بود
گروه بین الملل-رجانیوز: سیاست خارجی دولت سیزدهم بر خلاف عمر کوتاه و نیمه تمامش پربار بود و اثرات مثبت منطقه‌ای و بین المللی داشت. دولت شهید ابراهیم رئیسی در طول سه سال گذشته تغییرات محسوسی را در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران به وجود آورد که بر مبنای اصول بنیادین انقلاب اسلامی استوار بود و تجلی شعار«نه شرقی و نه غربی، جمهوری اسلامی» شد.
عدالت محوری و مقاومت در برابر زورگویی، حمایت حداکثری از مظلومان جهان و به خصوص محور مقاومت در منطقه، تمرکز بر بهبود روابط با کشورهای همسایه، حفظ استقلال و مقابله با زیاده خواهی غرب، تلاش برای تقویت جایگاه ایران در نظم نوین جهانی و کنش فعال در دفاع از فلسطین از جمله اقدامات دولت سیزدهم به ریاست شهید خدمت سید ابراهیم رئیسی و وزیر خارجه شهید ایشان، حسین امیرعبدالهیان بود.
به گزارش رجانیوز؛ سه سال از دوره چهار ساله دولت سیزدهم زمان زیادی برای ایجاد تحولات فراوان در حوزه سیاست خارجی نیست. مخصوصا که این دوره نسبتا کوتاه با حوادث و وقایع متعددی همچون جنگ اوکراین یا عملیات طوفان الاقصی در حوزه منطقه و جهان رو‌به‌رو باشد. اما دولت سیزدهم تمام توان و ظرفیت دیپلماتیک و به طور کلی سیاست خارجی خود را معطل یک پرونده نکرد. همین مسئله نیز به ویژگی دولت شهید ابراهیم رئیسی در حوزه سیاست خارجی تبدیل شد.
بررسی کارنامه سیاست خارجی دولت سیزدهم با بررسی محورهای آن امکان پذیر است و در ادامه به بررسی آنها می‌پردازیم؛
پرونده برجام، حفظ استقلال کشور و مقابله با زورگویی غرب؛
نخستین مسئله و چالش پیش روی سیاست خارجی دولت سیزدهم پرونده برجام بود. پرونده‌ای که میراث بدنام دولت سابق بود و از ایام تبلیغات انتخاباتی و مناظرات تلوزیونی به عنوان مسئله اصلی سیاست خارجی مطرح شده بود. برجام با اینکه به فرجام مورد نظر خود در دولت قبلی نرسیده بود اما همچنان در صدر سیاست خارجی دولت وقت قرار داشت.
در دولت شهید رئیسی اما این روند تغییر کرد و مسائل کشور در حوزه داخلی و خارجی معطل توافق با آمریکا نبود. همین روحیه در سیاست خارجی دولت سیزدهم منجر به تحرک بالا و به سرانجام رساندن برخی توافقات و پرونده‌های روی زمین مانده شد و ثمرات متعددی داشت که گسترش روابط با همسایگان از جمله آنها بود. اما با این وجود دولت شهید رئیسی هرگز از میز مذاکره عقب نشینی نکرد و با حفظ خط قرمزها و بدون عقب نشینی از آنها پای مذاکرات بود و حتی در مواردی موفقیت‌های نسبی نیز به دست آورد که بازگرداندن میلیاردها دلار از اموال بلوکه شده ملت ایران در خارج کشور از این موارد بود.
سیاست همسایگی و مدیریت تنش‌ها؛
یکی از محورهای مهم سیاست خارجی دولت شهید رئیسی که به موازات پرونده برجام پیگیری شد، سیاست همسایگی بود. سیاستی که در مدیریت تنش با همسایگان بسیار موثر بود و بسیاری از اختلافاتی که احتمال داشت به درگیری و حتی جنگ ختم شود را با دیپلماسی و همکاری برطرف نمود.
از جمله موفقیت‌های سیاست همسایگی حل مسئله محکومیت و بدهی قرارداد گازی در دولت قبل با کشور ترکمنستان بود که با توافق دوجانبه با این کشور همسایه ختم به خیر شده و حتی تهدید موجود به فرصت تبدیل گشت. از دیگر موفقیت‌های سیاست همسایگی مدیریت تنش با طالبان در مرز با افغانستان و به موازات آن حفظ رابطه و کنش فعال در مسئله جنگ قره باغ بود.
در مواجهه با طالبان رویکردی مبتنی بر صبر و خرد در دستور کار قرار گرفت و در واکنش به اقدامات غیر حرفه ای مرزبانان طالبان با صبر و حوصله فضا مدیریت شد. همین سیاست در مواجهه با دو جنگ قره باغ ادامه یافت و در کنار آن خط قرمزی که رهبری برای مسئله سیونیک در جنوب ارمنستان مطرح کردند رعایت شد. در کنار موارد مطرح شده مشکلات امنیتی در مرز با عراق نیز طبق توافقات صورت گرفته با دولت فدرال عراق برطرف گردید. اما اوج موفقیت سیاست همسایگی بهبود روابط با کشورهای حاشیه خلیج فارس بود که به برقراری مجدد رابطه با عربستان و بازگشت سطح روابط با امارات منجر شد.
سیاست همسایگی در طول سه سال گذشته جایگاه ایران را در منطقه ارتقاء داد و نتیجه آن در مراسم ادای احترام به پیکر رئیس جمهور در محل سالن اجلاس سران تهران به خوبی ملموس و قابل مشاهده بود.
مراسمی که با حضور مقامات بلند پایه پاکستان، ترکمنستان، تاجیکستان، قطر، تونس، ارمنستان و عراق برگزار گردید و سایر کشورها نیز با فرستادن نمایندگان خود در سطوح وزیر خارجه و فرستادن پیغام و یا امضای دفتر یادبود در محل سفارت جمهوری اسلامی ایران با دولت و ملت کشورمان ابراز همدردی کردند. این ابراز همدردی و تسلیت به نوعی بی سابقه بود و برای نخستین بار شاهد حضور وزیر خارجه مصر در ایران بودیم. در سطح منطقه‌ای و بین المللی نیز شورای امنیت، مجمع عمومی و دبیرکل سازمان ملل متحد این واقعه را تسلیت گفتند و در بسیاری از کشورهای همسایه و دوست عزای عمومی اعلام شده و پرچم‌ها نیمه بر افراشته شد.
این سطح از واکنش بی سابقه به دلیل پیگیری سیاست همسایگی و همچنین تلاش برای تقویت جایگاه منطقه‌ای و بین المللی در دولت شهید ابراهیم رئیسی بود.
تقویت جایگاه ایران در منطقه و جهان در نظم نوین جهانی؛
از دیگر خدمات شهدای خدمت در حوزه سیاست خارجی تقویت جایگاه جمهوری اسلامی ایران در تحولات مهم سالیان اخیر بود. کاهش قدرت هژمونی آمریکا به واسطه جنگ اوکراین و رقابت تنگاتنگ اقتصادی چین و آمریکا جهان را به سوی نظامی چند قطبی پیش می‌برد که منجر به کاهش قدرت آمریکا خواهد شد. در این وضعیت نقش سازمان‌‌های منطقه‌ای و قدرت‌های منطقه‌ای افزایش خواهد یافت.
بخشی از تلاش دستگاه سیاست خارجی دولت سیزدهم متمرکز بر ارتقاء قدرت و نفوذ منطقه‌ای و جهانی جمهوری اسلامی ایران بود. همین امر منجر به عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای و همچنین پیمان بریکس شد. این عضویت‌ها به موازات افزایش همکاری سیاسی، اقتصادی و امنیتی با قدرت‌هایی همچون چین و روسیه محقق گردید. از مزایای گسترش همکاری‌ها می‌توان به افزایش فروش نفت در شرایط تحریمی و بالا بردن حجم تجارت خارجی با کشورهای منطقه و جهان یاد کرد. عضویت در بریکس و شانگهای نیز ثمرات امنیتی، اقتصادی و سیاسی فراوانی به همراه دارد که قطعا در آینده از آنها به نیکی می‌شود.
دفاع تمام قد از فلسطین و مقاومت؛
به عنوان حسن ختام فعالیت‌های دولت در حوزه سیاست خارجی بایستی به تلاش‌های شخص شهید امیرعبدالهیان در مسئله غزه و فلسطین اشاره کرد. تلاش‌های شبانه روزی که در هفت ماه گذشته به صورت مستمر ادامه داشت. از سفرهای متعدد و دیدارهای دوجانبه و چند جانبه گرفته تا دیپلماسی فعال دولت سیزدهم که به بازگشت مسئله فلسطین به صدر مسائل جهان اسلام کمک شایانی کرد. دفاع بدون لکنت شهید امیرعبدالهیان و رئیس جمهور شهید از مقاومت فلسطین از نظرها دور نماند و مقاومت اسلامی فلسطین چه در زمان حیات شهدا و چه بعد از شهادت از اقدامات حمایتی صورت گرفته تشکر کردند.
علاوه بر آن مسئله عادی سازی روابط برخی از کشورهای منطقه که ادعای رهبری جهان اسلام را دارند را پس از موقعیتی که طوفان الاقصی ایجاد کرد به حاشیه رانده و حمایت از فلسطین را در جهان اسلام به عنوان وظیفه اصلی مسلمانان و دول کشورهای مسلمان مطرح کردند. اوج این اقدامات عملیات طوفان الاقصی بود که ضربه شدیدی به اعتبار رژیم صهیونیستی وارد ساخت و پس از آن شاهد دیپلماسی فعال شهید امیرعبدالهیان بودیم که در مقابل هجمه‌های ایجاد شده بسیار فعال شدند و بر محبوبیت ایران در جهان اسلام افزودند.
محبوبیتی که در کلام و پیام وزرای خارجه و رهبران کشورهای بسیاری از کشورهای جهان مشهود بود. از ثمرات سیاست خارجی دولت سیزدهم این بود که محبوبیت شهدای خدمت نه تنها در داخل ایران بلکه در مجامع بین المللی بسیار بالا بود و این امر ناشی از برکت قرآنی است که در صحن سازمان ملل متحد توسط شهید آیت الله سید ابراهیم رئیسی از آن دفاع شد.
انتهای پیام/
