انواع پمپ آب

دسته بندی پمپ ها براساس کارکرد

دسته بندی های مختلفی از پمپ ها بر حسب وضعیت نصب، مایعی که پمپ میشود، جنس متریال، روش انتقال به سیال و کاربرد وجود دارد. یکی از روش های جامع و رایج برای دسته بندی پمپ های مختلف روشی است که انرژی را به سیال انتقال میدهند که دو دسته جابجایی و دینامیکی است: پمپ جا به جایی مثبت و پمپ دینامیکی یا جا به جایی غیر مثبت.

پمپ جابجایی مثبت

پمپ های جابجایی مثبت خود دو نوع رفت و برگشتی و دورانی دارند. در پمپ دورانی، جا به جایی به وسیله حرکت دورانی چرخ دنده، پره ها یا میل بادامک انجام میشود. این نوع از پمپ ها دارای تنوع زیادی است که میتوان به پمپ دنده‌ای، پمپ اسکرو، پمپ پیش رس، پمپ پیش رونده خلا، پمپ پره ای، پمپ لوب و پمپ دنده ای اشاره کرد.

در پمپ های رفت و برگشتی انتقال انرژی به صورت دوره ای انجام میشود. معمولا در این موتورها نیروی محرکه الکتروموتور است. پیستون در این نوع پمپ به سمت بالا و پایین حرکت میکند. نحوه عملکرد این سیستم به این صورت است که با حرکت پیستون به یک سمت، درون سیلندر مکش به وجود آمده و سیال از طریق دریچه به داخل می آید. وقتی پیستون برمیگردد، سیال از دریچه دیگری بیرون رانده میشود. پمپ های رفت برگشتی هم شامل پمپ دیافراگمی و پمپ پیستونی شناور میشوند.

پمپ دینامیکی یا جا به جایی غیر مثبت

در این نوع پمپ ها انرژی جنبشی به وسیله یک پره محرک با حرکت دورانی به فشار یا سرعت تبدیل میشود. پمپ های دینامیکی دارای سه دسته پمپ های محیطی یا پمپ های توربینی، پمپ های خاص و پمپ های سانتریفیوژ هستند که خود سه دسته جریان شعاعی، جریان محوری و جریان مختلط دارند.

پمپ شناور

پمپ شناور از نوع سانتریفیوژ میباشد. این نوع پمپ به اسم های دیگری مثل پمپ آبیاری یا پمپ چاه عمیق هم شناخته میشود. پمپ های شناور را میتوانید به صورت دو تکه یا یکپارچه در بازار پیدا کنید که در هر دو حالت موتور در پایین پمپ قرار دارد تا به کمک آب خنک شود. در حالت دو تکه بخش مکش بین الکتروموتور و پمپ و در حالت یکپارچه، مکش از انتها صورت میگیرد. پمپ شناور مثل پمپ کف کش از پمپ های مستغرق به شمار میرود که کاربرد زیادی بین کشاورزان دارد. در ادامه به برسی پمپ کف کش و فرق آن با پمپ لجن کش میپردازیم.

پمپ کف کش و پمپ لجن کش

به طور معمول از پمپ های کف کش برای انتقال یا تخلیه آب تمیز یا آبی که با ذرات ریز آلوده شده است استفاده میشود. برای جلوگیری از ورود مواد جامد درشت در ورودی این پمپ ها یک صافی گذاشته شده است. اما از پمپ های لجن کش هم برای جابجایی آب های تمیز استفاده میشود و هم میتوان فاضلاب یا پساب را با آن انتقال داد. از دیگر تفاوت آنها میتوان به این مورد اشاره کرد که پمپ کف کش دارای پروانه های نیمه باز و بسته بوده در حالی که در پمپ های لجن کش از پروانه های باز، جریان گردابی یا کانالی استفاده میشود.

آشنایی با سیل مکانیکی

سیل مکانیکی یا آب بند مکانیکی یکی از قطعات پر کاربرد در صنعت پمپ است. این قطعه وسیله ای ایمن برای جلوگیری از نشتی مواد میباشد. سیل مکانیکی جلوی نفوذ مواد به بیرون از سیستمی که در آن جریان دارد را میگیرد. این قطعه بسیار حساس بوده و از دو سطح صاف که یکی متحرک و دیگری ثابت میباشد تشکیل شده است. نوع ثابت روی کاسه پمپ و نوع متحرک روی محور گردش پمپ قرار میگیرد.

سیل های مکانیکی در پمپ یکی از قطعات اصلی میباشد که اگر مشکلی در آن به وجود بیاید، پمپ به صورت کامل از کار میافتد. به خاطر اهمیت بالای سیل مکانیکی، در هنگام خرید آن دقت داشته باشید که شرایط استفاده را در نظر گرفته اید.

تعمیرات، عیب یابی و نگهداری پمپ

به خاطر کارکرد زیاد پمپ یا نداشتن مهارت کافی کاربر ممکن است مشکلاتی مثل داغ شدن پمپ، لرزش، خوردگی رینگ ها یا پروانه تلمبه یا ساییده شده بلبرنگ ها اشاره کرد. در ادامه به برسی برخی از این عیب ها و روش های رفع آن میپردازیم.

لرزش پمپ

علت این مشکل میتواند به خاطر رسیدن به سرعت بحرانی، شل بودن فوندانسیون، ساییدگی یاتاقان ها، خم شدن محور، فیکس نبودن قطعات با هم یا نیاز به روغن کاری در پمپ باشد.

کاهش پمپاژ آب

علت این مشکل را میتوانید در وارد شدن هوا در لوله ورودی، زیاد بودن درجه سرعت پمپ، ویسکوزیته بیش از حد سیال یا مسدود شدن لوله های و نیاز به هواگیری پمپ پیدا کنید. در صورتی که فشار خروجی پمپ کم بود ممکن است یک قطعه بین پره های پمپ گیر کرده باشد یا در داخل لوله ها کاویتاسیون اتفاق افتاده باشد. همچنین این مشکل به خاطر سرعت دوران کم پمپ، مسدود شدن کاسه نمد و قرار گرفتن روتور پمپ در جهت عکس دوران هم هست. در صورتی که شاهد قطع شدن پمپاژ بودید، احتمالا این مشکل به خاطر کم بودن ارتفاع، وارد شدن هوا به لوله ها یا وجود نشت در یکی از لوله ها است.

تعمیرات پمپ

یکی از مشکلات رایجی که ساکنین ساختمان به آن دچار میشوند، خرابی در پمپ آب ساختمان است. هرچند توصیه میکنیم برای تعمیر پمپ به سرویس کار مراجعه کنید، اما اگر به نکاتی که در ادامه گفته میشود توجه کنید، درک بهتری از مشکل احتمالی پیدا میکنید. در زمان برسی حواستان باشد که زمین خیس نبوده و حتما کفش به پا داشته باشید.

سروصدای زیاد یا لرزش پمپ

به احتمال زیاد این مشکل به خاطر شل بودن قطعه ای روی محور، وجود اجسام خارجی در پروانه یا محکم نبودن فوندانسیون است.

هواگیری پمپ

در صورتی که در شیر ورودی پمپ و لوله ورودی آن هوا باشد، پمپ آن را پمپاژ نکرده و نیاز به هواگیری پیدا میکنید. جهت هواگیری درپوش هواگیری پمپ را باز کنید و بعد داخل پمپ و لوله مکش را برای چند بار با آب پر کنید تا هوایی که در پمپ وجود دارد به صورت کامل خارج شود، بعد از این کار درپوش هواگیری را محکم ببندید.

یکسره شدن پمپ

این مشکل میتواند به خاطر دلایلی مثل تنظیم نبودن اتومات مکانیکی، خشک کار کردن و بی آب شدن پمپ آب، هوا کشیدن پمپ یا چسبیدن اتصالات کلید اتومات مکانیکی باشد که باید به وسیله سرویس کار پمپ درست شود.

کارکردن پمپ بدون باز شدن شیر

یکی از دلایل احتمالی سوراخ شدن لوله‌ها است. از دیگر دلایل میتوان به خرابی فلاش تان توالت فرنگی که باعث ریخت آب مداوم به داخل چاه شده و به خاطر این که نشتی قابل رویت نیست تشخیص داده نمیشود.

خرابی اتوماتیک آنالوگ پمپ

تحت فشار بودن مخزن علت اصلی خرابی اتوماتیک مکانیکی است. اگر منبع خراب باشد تنظیم اتومات هم بهم میریزد. یکی دیگر از دلایل کیفیت پایین اتوماتیک است. کلید اتوماتیک قطعه حساسیت که در مقایسه با بقیه وسایل پمپ سریع تر دچار مشکل میشود.

از کار افتادن موتور پمپ

در صورتی که موتور پمپ دیگر کار نکرد، با سرویس درست الکتروموتور مشکل حل میشود. اگر خازن پمپ آسیب ببینید یا کارکرد ضعیفی داشته باشد، پمپ آب خراب شده و دیگر نمیتوان از آن استفاده کرد.

تنظیم فشار آب در پمپ

برای تنظیم درست فشار اول همه شیرهای آب را بسته و پمپ را با باز و بسته کردن یک شیر آب تنظیم کنید. این تنظیم باید برحسب تعداد واحدهای ساختمان انجام شود تا فشار خوبی حتی در بالاترین نقطه ساختمان داشته باشیم.

منبع تحت فشار پمپ آب

در صورتی که هوای داخل منبع کم باشد، پمپ به خوبی کار نکرده و به مشکل میخورد. مخزن های تحت فشار به تعویض باد و تعویض مخزن نیاز دارند، تیوپ آنها در مدت زمان کمتر از یک سال معیوب میشود. در صورتی که پمپ آب در یک دقیقه بیشتر از پنج بار خاموش روشن شود، به احتمال زیاد تیوپ دچار مشکل شده یا منبع تحت فشار میباشد.