هم اکنون عضو شبکه تلگرام رجانیوز شوید
روز پیش فروش بلیط قطار که هرماه توسط شرکت راهآهن جمهوری اسلامی ایران (رجا) مشخص میشود، روز بسیار مهمی برای سفرهای ریلی در هر ماه است. تاریخ و ساعت پیش فروش اکثرا در هفته سوم یا چهارم هر ماه به صورت آنلاین و حضوری به جز ایام مهم مانند نوروز یا اربعین در یک روز و ساعت مشخص انجام میشود و تأثیر مستقیمی در برنامهریزی سفر مسافران ریلی دارد. در این دوره، ظرفیت قطارهای مسافری ماه آینده به صورت یکجا عرضه میشود و همین موضوع باعث شده تا پیش فروش به مرحلهای رقابتی، حساس و تعیینکننده برای عرضه کننده و متقاضی (مسافر) تبدیل شود. در این گزارش از رجانیوز مهمترین نکات و سازوکار این فرآیند بررسی میشود.
پیش فروش بلیط قطار چیست؟
پیشفروش بلیط قطار سازوکاری است که طی آن شرکتهای ریلی پیش از آغاز ماه جدید، ظرفیت سفرهای ماه آینده را مشخص کرده و همه بهطور همزمان در تاریخ اعلام شده توسط شرکت رجا در اختیار مسافران قرار میدهند. این روش با هدف برنامهریزی بهتر، مدیریت تقاضا و ارائه فرصت برابر به مسافران برای دسترسی به ظرفیتهای قطار اجرا میشود.
در این دوره، قیمت بلیط تفاوتی با دوره فروش عادی ندارد؛ اما به دلیل محدودیتی که در ظرفیت وجود دارد، تنوع قطارها، وجود ساعتهای مختلف حرکت و دسترسی به مسیرهای پرتقاضا است که معمولا پس از پایان پیش فروش به سرعت کاهش مییابد.
چرا خرید بلیط در پیش فروش اهمیت دارد؟
اهمیت پیشفروش زمانی پررنگ میشود که موضوع سفر در مسیرهای پرتردد یا بازههای خاص مطرح باشد. مسیرهایی مانند مشهد – تهران، تهران – تبریز، اصفهان – مشهد، اهواز – تهران در کنار مناسبتهایی مانند تعطیلات رسمی، نوروز، اربعین و تعطیلات چندروزه معمولا در همان ساعات اولیه پیشفروش تکمیل میشوند. به همین دلیل، مسافرانی که قصد سفر در این مقاطع را دارند، برای دسترسی به ظرفیت مناسب ناچارند خرید خود را در روز پیشفروش و حتی ساعات اولیه انجام دهند.
روند پیش فروش قطار چگونه است؟
روند پیشفروش بلیط قطار ساختاری مشخص و ثابت دارد. شرکت راهآهن پس از نهایی شدن برنامه حرکت قطارها، تاریخ آغاز پیش فروش را اعلام میکند. در روز تعیین شده، نیمی از ظرفیتها به صورت آنلاین توسط پلتفرمهای فروش بلیط مثل مستربلیط در ساعات ابتدایی که معمولا بین ۸ تا ۱۰ صبح است عرضه میشود سپس بلافاصله نیمی دیگر از بلیطها به صورت حضوری در مراکز ایستگاههای راهآهن و آژانسهای معتبر برای تمام مسیرها در سیستم بارگزاری میشود و مسافران امکان خرید بلیط قطار برای ماه آینده را پیدا میکنند.
توجه داشته باشید پس از پایان زمان پیشفروش، از ساعت ۱۴ همان روز فروش بلیط برای افرادیکه نتوانستند در ابتدای روز بلیط خود را خریداری کنند ادامه دارد. به دلیل حجم بالای تقاضا، ظرفیت برخی مسیرها در همان ساعات ابتدایی تکمیل میشود و همین موضوع پیشفروش را به زمانی حساس تبدیل کرده است.
پیش فروش بلیط قطار چندم ماه است؟
بررسی ماهها و سالهای گذشته نشان میدهد پیشفروش معمولا در هفته سوم یا چهارم هر ماه انجام میشود. برای نمونه، پیشفروش بلیطهای آذرماه در تاریخ ۲۵ آبانماه انجام شد. بر همین اساس میتوان گفت طبق این الگو پیشفروش بلیط قطار در بازه بین 20 تا ۳۰ هر ماه خواهد بود. این بازه ممکن است بسته به شرایط عملیاتی یا تصمیم شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران جابهجا شود اما چارچوب کلی آن ثابت مانده است.
پیش فروش قطار چند روز قبل باز میشود؟
پیشفروش معمولا ۵ تا ۱۰ روز پیش از شروع ماه جدید فعال میشود. فعالیت یک روزه آن به این معناست که مسافران باید در همان روز اقدام کنند، زیرا پس از بستهشدن پیش فروش، فروش بر اساس روال روزانه ادامه مییابد و خبری از تنوع ظرفیتها نیست.
چرا پیش فروش با تاخیر باز میشود؟
تاخیر در آغاز پیش فروش موضوعی است که دائما تکرار می شود. مهمترین دلایل آن عبارتاند از:
- نهایی نشدن برنامه حرکت قطارها
- تغییرات در ناوگان یا اضافهشدن قطارهای جدید
- هماهنگی بین چند شرکت ریلی یا چند مسیر
- تصمیمهای عملیاتی برای مدیریت تقاضا در ایام پیک
- شرایط خاص مانند تعطیلات، مناسبتهای پرتردد یا محدودیتهای فنی
- مشکلات فنی در زیرساخت و قطع ارتباط اینترنت و شبکه
در همه موارد، تاخیر معمولا با هدف ارائه برنامهای دقیقتر و کاهش احتمال تغییرات بعدی انجام میشود.
پیش فروش بلیط قطار تا چه تاریخی ادامه دارد؟
پیشفروش بلیط قطار تنها یک روز است. پس از آن، فروش روزانه آغاز میشود و بلیطها مطابق روال معمول عرضه میشوند. اما تجربه نشان میدهد که ظرفیت مسیرهای پرتردد به خصوص در ایام پرترافیک تعطیلات اعم از نوروز، اربعین، شهادت یا ولادت امام رضا(ع) و… در مرحله پیش فروش به سرعت پر میشود و در روزهای بعد، انتخابهای محدودتری در اختیار مسافران قرار میگیرد.
