استرس میتواند بر ذهن و بدن تاثیر منفی بگذارد یا ممکن است شرایط را بدتر کند. به نظر میرسد این حالت به خاطر عدم تعادل هورمونی، عملکرد نادرست اندام ها و رفتار بدن برای حفاظت از شماست. شما نمیتوانید استرس را کنترل یا درمان کنید اما میتوانید آنرا از طریق پیروی از یک سبک زندگی سالم و تغذیه مناسب کاهش دهید. در این مقاله، ما قصد داریم تاثیرات افسردگی و اثرات زیان بار آن بر ذهن و بدن را مورد بحث قرار دهیم.
استرس چیست؟
داشتن کمی استرس مهم نیست چرا که به شما کمک میکند تا متمرکز و هوشیار بمانید، با چالشهایتان روبرو شوید، به موقع کارها را انجام دهید و به شما قدرت میدهد تا از خود دفاع کنید؛ اما اگر از حدی بیشتر شود، میتواند مضر باشد. زمانی که میزان استرس بالا میرود، به راحتی درگیر مشاجره میشوید و عواطفی که منجر به بروز مشکلات سلامتی میشوند بیشتر بروز میکنند. استرس مزمن میتواند تقریبا روی هر سیستمی از بدن شما تاثیر بگذارد.
کشتن مغز و قدرت تفکر
زمانیکه کسی استرس را تجربه میکند، بخشی از مغز که مربوط به پردازش عاطفی است، سیگنال اضطراب به مغز میفرستد.
استرس بر قدرت یادگیری و حافظه شما اثر منفی گذاشته و باعث مرگ مغزتان خواهد شد. از علائم آن کمبود خواب، سر درد را میتوان ذکر کرد. همینطور افراد برای آرام شدن به مصرف نوشیدنی های الکلی یا کشیدن سیگار سوق پیدا میکنند.
اثرات مضر استرس بر مغز عبارتند از:
۱- ممکن است بر قدرت تفکر و روابطتان تاثیر بگذارد.
۲- استرس مزمن در دراز مدت منجر به تغییراتی در مغز میشود و خطر بیماری روانی را افزایش میدهد.
۳- میتواند در طولانی مدت در ساختار و عملکرد مغز تغییر به وجود آورد.
۴- به حافظه لطمه وارد کرده و نواحی مغز را کوچک میکند.
سخت شدن کنترل احساسات
طبق نظر اعصاب شناسان، داشتن استرس خفیف در زندگی روزمره ممکن است در حافظه اشکال ایجاد کرده و شما را تند خو و احساساتی کند. همچنین توانایی افراد را در کنترل احساسات کم میکند طوریکه که آنها متوجه میشوند در مدیریت ترس و اضطراب با مشکل روبرویند. استرس باعث ترشح هورمون کورتیزول در مغز شده که باعث دشواری کنترل احساسات برای این عضو بدن میشود. همینطور فشار خون را بالا برده و مایعات در بدن حفظ میشوند که ممکن است فشار و استرس بیشتری بر قلب وارد شود.
اگرچه فرد میتواند آنرا با تکنیکهای کنترل استرس و درمان های مختلف مدیریت کند. در اینجا بهترین روشهای مدیریت استرس توضیح داده شده اند!
تاثیر بر سلامت قلب
میزان مزمن استرس، خطر حمله قلبی یا بیماری های مرتبط با قلب را افزایش میدهد. استرس میتواند از لحاظ فیزیکی به ماهیچه های قلب صدمه وارد کرده و ضربان قلب و فشار خونتان را بالا ببرد یا قبل را وادار به سخت تر کار کردن کند. تاثیرات استرس بر قلب منجر به ایجاد التهاب و آسیب به پوشش رگهای خونی میشود. با توجه به مطالعات انجام شده، استرس میتواند باعث سخت شدن رگها و سکته قلبی گردد.
تاثیرات بلند مدت استرس بر روی قلب:
- وارد شدن آسیب به سرخرگها
- بالا رفتن فشار خون
- بالا رفتن سطح کلسترول
- تضعیف سیستم ایمنی بدن
- تپش قلب نامنظم
برای کاهش استرس، افراد به عادات ناسالمی همچون مصرف نوشیدنی های الکلی و مواد مخدر وکشیدن سیگار روی میآورند.
تضعیف سیستم ایمنی بدن
از تاثیرات مضر اضطراب این است که عملکرد سیستم ایمنی بدن ضعیف میشود. هر چه میزان استرس در ذهن بالاتر باشد، سیستم ایمنی بیشتر آسیب میبیند و فرد بیشتر مستعد سرماخوردگی و عفونت خواهد بود. همچنین باعث کاهش توانایی مبارزه با عفونت شده و التهاب بدن را به دنبال خواهد داشت. اگر حس می کنید سیستم ایمنی بدن تان ضعیف شده است این مواد غذایی کمک زیادی به شما می کنند!
استرس روی سیستم ایمنی بدن به دو روش تاثیر میگذارد:
- به خاطر ایجاد التهاب مزمن به بافتها لطمه وارد میکند.
- در توانایی های مبارزه سیستم ایمنی مشکل به وجود میآورد.
تاثیرات دراز مدت استرس بر سیستم ایمنی:
- وقتی مبارزه میکنید و یا استرس دارید، بدنتان هورمونهای استرسی تولید میکند که سیستم ایمنی را تحت فشار قرار میدهند. تعداد سلولهای ایمنی کاهش یافته و خطر عفونت بالا میرود.
- به دلیل استرس، توانایی بدن برای کاهش التهاب کم شده و باعث میشود سطح کورتیزول بالا رود.
- استرس میتواند به طور منفی روی تواناییتان برای بهبودی پس از حمله قلبی و روی مغزتان تاثیر بگذارد.
افزایش خطر ابتلا به افسردگی
افسردگی به دلایل زیادی از جمله هورمونهای استرس، ژنتیک، فرآیندهای شیمیایی مغز یا به خاطر شرایط زندگی رخ میدهد. این علائم، هورمونهای استرس زیادی در بدن تولید میکنند و میزان استرس و بیماری افزایش مییابد. استرس از توانایی مغز برای سالم بودن کاسته و به افسردگی دامن میزند. اگر حس می کنید به افسردگی مبتلا شده اید این مطلب بهترین روش درمان را توضیح داده است!
علائم افسردگی عبارتند از:
- کمبود خواب یا به سختی خوابیدن
- کاهش کارایی حافظه
- تضعیف توانایی یادگیری
- احساس غم یا ناتوانی در لذت بردن
- تمایل به گریه کردن بدون هیچ دلیلی
تاثیرات استرس در زندگی روزمره
- استرس میتواند روابط شما را مختل کرده و باعث مشاجره، پرخاشگری و ایجاد مشکل با شریک زندگیتان شود.
- علائم بی حوصلگی اولیه که ممکن است باعث اضطراب بیشتر شود.
- استرس سلامت فرد را مختل کرده و حال و حوصله اش را کم میکند که این خود باعث ایجاد استرس بیشتر میشود.
- روال غذا خوردن و خواب همیشگی را برهم زده و فرد را به سمت زندگی ناسالم و بی تحرکی سوق میدهد.
استرس مزمن تولید سلول های جدید مغزی را متوقف میکند
مغز ما هر روز سلولهایش را از دست میدهد و این فرصت را دارد تا آن را بازسازی کند؛ اما با داشتن استرس و اضطراب، علائم بدتر شده زیرا استرس باعث توقف تولید سلولهای جدید میشود. طبق نظر عصب شناسان دانشگاه کالیفرنیا، استرس مزمن باعث تغییرات طولانی مدت در ساختار و عملکرد مغز میشود.
اثرات استرس طولانی مدت بر روی مغز:
- منجر به بروز مشکلاتی در حافظه شده و بر قدرت آن تاثیر میگذارد و باعث میشود فراموشکار و احساساتی شوید.
- عامل نورون زایی مشتق شده از مغز (BDNF) به حفظ سلامت مغزتان کمک میکند. کورتیزول بالای ناشی از استرس، مانع از تولید BDNF میشود.
- کورتیزول مانع از تولید پروتئین BDNF برای نگهداری سلول های در حال رشد مغز میشود.
- استرس فرآیندهای شیمیایی مغز را کم کرده که باعث افسردگی و اضطراب میگردد.
- استرس مزمن مغز را کوچک و کورتیزول آن را نابود میکند و به سلولهای مغزی موجود صدمه وارد میکند.
- همچنین منجر به بروز حمله قلبی میشود.
افزایش وزن و اختلالات گوارشی
استرس مزمن ممکن است موجب بروز اختلالات گوارشی متعددی مثل نفخ معده، دل پیچه، یبوست و اسهال شود.
اضطراب میتواند باعث افزایش وزن، تولید هورمونهای استرس و تمایل کمتر بدن نسبت به غذاهای سالم شود. بدن ما تغییر سطح انرژی، سرعت متابولیسم و جریان انرژی را تجربه میکند. این تغییرات روی گوارش و اشتها تاثیر گذاشته و باعث افزایش وزن به روش های مختلف میشوند.
کورتیزول و استرس مزمن موجب افزایش وزن به شیوه های متفاوتی می شود:
- متابولیسم: کورتیزول بیش از حد باعث افزایش وزن بیشتر شده و رژیم گرفتن را سخت تر میکند.
- ولع خوردن: زمانیکه استرس دارید تمایل شما برای خوردن شیرینی، غذاهای چرب و فرآوری شده ناسالم بیشتر شده که برای سلامتی مضر هستند.
- قند خون: استرس قند خون را بالا برده که باعث ایجاد نوسانات روحی، خستگی، دیابت و سایر بیماریهای مرتبط با قلب میشود.
- ذخیره چربی: سطح بالای استرس موجب ذخیره چربی میشود.
شما میتوانید دستگاه گوارش را با داشتن رژیم غذایی سالم بهبود بخشید.
تاثیر بر حالت طبیعی خلق و خو
استرس مزمن شما را پرخاشگر میکند، خستگی به شدت شما را زودرنج کرده و قادر به تمرکز بر روی انجام کارها نیستید. ممکن است کنترل از دستتان خارج شود و با احساس درماندگی و ناامیدی دست و پنجه نرم کنید و در قدرت تصمیم گیری و تفکرتان اخلال ایجاد شود. استرس میتواند کیفیت زندگیتان را پایین بیاورد و بر روابتتان با دیگران تاثیر بگذارد.
- به همه چیز با دید منفی نگاه میکنید و به جای نقاط قوت، نقاط ضعفتان را میبینید.
- یک فرد پر استرس از نتیجه ناموفق یک عمل اینطور برداشت میکند که همه چیز اشتباه پیش میرود یا یک اتفاق ناخوشایند به طور مستمر تکرار خواهد شد.
- شما همیشه به عواقب منفی کار فکر میکنید و جنبه مثبت کار را در نظر نمیگیرید.
این نتایج در واکنش به استرس و سلامت روان تاثیر میگذارد.
تاثیر بر پوست، مو و دندان
استرس مزمن باعث عدم تعادل در هورمونها شده که بر پوست، مو، لثه ودندان اثر میگذارد. به خاطر استرس، جریان خون در پوست کم شده و باعث افزایش مشکلات پوستی بسیاری مثل آکنه یا پسوریازیس میشود. اثرات دیگر اضطراب شامل مشکلات لثه، ریزش مو و تصمیمات غذایی ناسالم هستند. استرس همچنین بر سلامت دهان تاثیر منفی قابل توجهی میگذارد. بسیاری از افراد وقتی استرس دارند، دندان قروچه میکنند که به سلامت دندان، فک آسیب رسانده و باعث ایجاد درد در صورت و سر درد میشود.
افراد دچار استرس از سلامت شخصیشان غافل میشوند و درگیر مصرف نوشیدنی های الکلی و کشیدن سیگار میشوند که تاثیر معکوس بر روی سلامت دهان دارد.
تاثیر بر الگوی خواب
استرس میتواند باعث محرومیت از خواب و بی خوابی شود یا از کیفیت خوابتان بکاهد. همچنین موجب بیخوابی هایپرآروزال شده که در تعادل خواب و بیداری مشکل ایجاد میکند. اگر مشکل خواب دارید این مطلب را بخوانید!
عوامل خطرناک که با بی خوابی مرتبطند:
- مشغله فکری بیش از حد: که بیشتر مربوط به فکر کردن درباره مسائل کاری یا چیزهای دیگر است. افکار بیهوده یا مربوط به کارتان ذهن شما را رها نمیکنند خوابیدن را سخت تر میکنند.
- کافئین: یک فرد پر استرس مقدار زیادی کافئین مصرف میکند که روی میزان خواب تاثیر میگذارد.
- بیشتر از برنامه کاری پیش رفتن: شما بیش از ظرفیتتان مشغول هستید، شب ها تا دیر وقت کار میکنید یا صبح زود برای انجام کارها از خواب برمیخیزید. این شرایط روی خوابتان اثر میگذارد.
- اضطراب و استرس باعث تولید هورمونهای کورتیزول شده فکر شما را در طول شب مشغول نگه داشته و الگوهای خوابتان را برهم میزند.
افزایش درد های جسمی
نشانه های استرس شامل دردهای شدید مثل سر درد، درد مفصل، درد ماهیچه ای یا گردن درد هستند. همچنین میتوان به مشکلات معدوی، درد کمر، درد مفاصل یا سر دردهای شدید نیز اشاره کرد. استرس میتواند بر بدن فشار وارد کرده و درد را در افراد مبتلا به استرس مزمن وخیم تر کند و باعث کاهش سطح آدرنالین و کورتیزول شود.
حتما بخوانید: جدیدترین خواص دمنوش به لیمو برای لاغری، استرس و سم زدایی بدن+ طرز تهیه اصولی
عامل اعتیاد
استرس روی شیوه فکر کردن و احساسات شما اثر گذاشته و شما را به لحاظ ذهنی و روحی درگیر میکند. برای فرار از این احساسات ناشی از استرس، افراد به مصرف نوشیدنی های الکلی روی میآورند تا حال و حوصله شان را بهبود بخشند. آنها برای درمان استرس به الکل، تنباکو، عادات غذایی ناسالم و سایر مواد اعتیاد پیدا میکنند. این بیماری منجر به ایجاد اثرات منفی ناشی از استرس در دراز مدت شده و روی سلامت ذهن و جسم اثر میگذارد.
تاثیر بر عملکرد جنسی و باروری
استرس مزمن منجر به تولید هورمون کورتیزول و کاهش تولید هورمونهای جنسی می شود. به گفته دکتر آکس استرس تمایل جنسی در زنان را کاسته و اخلال در نعوذپذیری مردان به وجود میآورد. همچنین از قدرت باروری زنان نیز میکاهد. استرس در طول دوران بارداری میتواند باعث بالا رفتن احتمال سقط جنین و تولد نوزاد زودرس شود. همچنین تغییرات خلقی بر پایه هورمون را بدتر کرده و روی سلامت نوزاد تاثیر میگذارد.
با داشتن زندگی شاد میتوانید استرس را مدیریت کرده و علائم آن را کاهش دهید. برای کاهش این علائم، ابتدا باید شیوه زندگی سالم، عادت به مقدار خواب مناسب و آموختن راه های جدید برخورد با شرایط زندگی را پیش بگیرید.
