بیان مفهوم «داعی» به عنوان یکی از ویژگی های امام مهدی (عج) ، شباهتهای نه گانه امام مهدی (عج) با حضرت رسول اکرم صلی الله علیه و آله ، ویژگی مشترک امام عصر (عج) و امام صادق علیه السلام ،اشتراکات حضرت حجت با حضرت عیسی علیهما السلام

گروه اندیشه و معارف رجانیوز- اماما، عاشق توييم و دوستدار دوستاران تو و خاك پاى منتظران تو، اما افسوسا كه خود،خانه دل را براى انتظار تو مهيا نساخته ايم. 

اماما، با مژگان نروبيده ايم گرد راه را، با اشك ، نشسته ايم غباردل را.

اماما، نروبيده ايم غبار گناه از دل ، اما عاشقيم ، نمى دانيم اين عشق سوزان ، در كجاى جانمان جاى گرفته كه بى تابمان كرده. 

اماما، شرمنده ايم كه خانه دل را براى حكمرانى تو، پاك نساخته ايم.

 
اماما، از كاروان عاشقان تو، عقب مانده ايم . مركب راهوار نداريم كه به اين كاروان شورانگيز، دست يابيم.... 
اماما، تا پيش از طلوع خورشيد 57، تصوير روشنى از حركت جهانى تو نداشتيم كه چگونه مليونها انسان ، سر بر آستان تو مى سايند و به امر تو عاشقانه سر مى دهند وجگر گوشه هاى خود را تقديم مى دارند، در تو ذوب مى شوند و بسان پولاد، مقاومند،صخره وش جلوى دشمن تو صف مى بندند، زمين زير گامهايشان ، به لرزه درمى آيد، درعين حال چهره هاى آرامى دارند و لبهاى خندان و دستان يتيم نواز و قلبهاى پر از مهر وصفا.

اما، در فجر 57 و پس از طلوع خورشيد گرمابخش در بهمن سرد، به بهار خرم و شاد،كه همه آلاله ها در پاى تو مى ريزند، همه گلهاى سرخ سرخ بر تو لبخند مى زنند،همه مرغان نغمه خوان به عشق تو مى سرايند، همه چشمه ها، به عشق تو مى جوشند،گل و گياه به عشق تو جان مى گيرند و طراوت و شادابى مى يابند، ايمان آورديم.

ايمان آورديم كه فرياد تو، نداى حيات بخش نو، مهرورزيهاى تو، كران تا به كران رادر خواهد نورديد و فوج فوج ، به سوى تو خواهند آمد و تو را چو نگينى در آغوش خواهند گرفت.

اماما، نسيمى از بوستان عشق تو، در اين ملك وزيد، حيات آفريد، مردگان را زنده كرد وشورى عظيم انگيخت ، اگر خدا لطف كند و تو از پرده به درآيى و پا در اين ملك گذارى و آن نسيم دل انگيز، شبان و روزان بوزد، چه خواهد شد؟ آيا مرگ هم معنى خواهد داشت ؟ ياهمه چيز و همه كس ‍ به آب حيات دست خواهند يافت و رقصان و پاى كوبان به سوى وادى ايمن ، وادى بى خزان ، وادى بى مرگ ، ره خواهند سپرد و در آن سرزمين بى گزند،جاودانه خواهند زيست.(1)

امام مهدی (عج) در قرآن

وَ قُلْ: جٰاءَ اَلْحَقُّ وَ زَهَقَ اَلْبٰاطِلُ، إِنَّ اَلْبٰاطِلَ كٰانَ زَهُوقاً(اسرا/82) 

محمّد بن يعقوب از علىّ بن محمّد، از علىّ بن العبّاس، از حسن بن عبد الرّحمان، از عاصم بن حميد، از ابو حمزه، از حضرت ابو جعفر امام باقر عليه السّلام روايت آورده كه درباره‌ى فرموده‌ى خداى-عزّ و جلّ-: و بگو: حق آمد و باطل نابود شد كه همانا باطل محو شدنى است، فرمود:

«هرگاه قائم عليه السّلام به‌پا خيزد، دولت باطل از ميان خواهد رفت و زايل خواهد گشت.»

علاّمه‌ى مجلسى فرموده است: با توجّه به تفسير امام عليه السّلام، تعبير به فعل ماضى براى تأكيد وقوع و حتمى بودن آن است؛ يعنى، با ظهور آن حضرت، دولت باطل به يقين از بين خواهد رفت.(3)و(2)

امام حسن عسکری علیه السلام و امام مهدی (عج)

در کتاب شریف کمال الدین و تمام النعمه تنها یک حدیث از امام حسن عسکری علیه السلام درباره امام مهدی (عج) روایت شده است.

احمد بن اسحق بن سعد اشعرى گويد شرفياب حضور امام يازدهم ابى محمد حسن بن على عليه السلام شدم و مي خواستم از وى راجع به جانشين پس از او پرسش كنم او آغاز سخن كرد و فرمود اى احمد بن اسحق به درستى كه خداى تبارك و تعالى از آن گاه كه آدم را آفريده زمين را خالى نگذاشته و نگذارد تا قيام ساعت از حجت خدا بر خلقش كه به او از اهل زمين بلا بگرداند و به او باران فرو فرستد و به او بركات زمين را به در آورد . گويد من گفتم يا ابن رسول اللّٰه امام و خليفه پس از شما كيست؟ آن حضرت شتابانه برخاست و درون خانه رفت و سپس برگشت و بر شانه او بچه پسرى بود كه رويش چون ماه شب چهارده بود كودك سه سالى مي نمود و فرمود اى احمد بن اسحق اگر نزد خداى عز و جل و نزد حجج او گرامى نبودى من اين پسر خود را به تو نمي نمودم به درستى كه او هم نام رسول خدا است و هم كنيه او است و آن كس است كه پر كند زمين را از عدل و داد چنانچه پر شده باشد از جور و ستم. اى احمد بن اسحق مثل او در اين امت مثل خضر عليه السلام است و مثل ذو القرنين به خدا يك غيبتى دارد كه در آن كسى از هلاكت نجات نيابد جز آنكه خداى عز و جل او را بر قول به امامت وى ثابت دارد و او را موفق سازد كه براى تعجيل فرجش دعا كند .

احمد بن اسحق گفت گفتم اى مولاى من آيا نشانه‌اى دارد كه دل من بدان مطمئن شود آن كودك به زبان فصيح گفت منم بقية اللّٰه في ارضه و منتقم از دشمنان او . اى احمد بن اسحق پس از مشاهده عين دنبال اثرى نگرد.

 احمد بن اسحق گويد من شاد و خرم بيرون آمدم و چون فردا رسيد خدمت آن حضرت برگشتم و عرض كردم يا ابن رسول اللّٰه هر آينه شادى من بدان چه بر من منت نهادى بزرك است . بفرمائيد آن روشى كه از خضر و ذو القرنين دارد چيست؟ فرمود اى احمد آن طول غيبت است عرض كردم يا ابن رسول اللّٰه و هر آينه غيبتش هر آينه طولانى باشد؟ فرمود آرى به پروردگارم تا آنكه بيشتر معتقدان به امر امامت او از آن برگردند و مگر آن آنكه خداى عز و جل عهد و پيمان ولايت ما را از او گرفته و ايمان را در دلش نوشته و او را به روح خود كمك كرده. اى احمد بن اسحق اين امريست از امر خدا و سري است از سر خدا و غيبى است از آن خدا. آنچه من به تو افاده كردم بگير و پنهان دار و از شكرگزاران باش تا در عليين با ما باشى.(4)

            ویژگی های امام مهدی (عج)

داعی

از القاب امام زمان عليه السّلام داعى است، به معناى دعوت‌كننده و خواننده؛ چنان‌كه در زيارت آل ياسين مى‌خوانيم:

السّلام عليك يا داعي اللّه و ربّانيّ آياته 

«سلام بر تو اى دعوت‌كننده از جانب خدا و براى خدا. . .» .

و در اعمال روز جمعه مى‌گوييم:

اللّهمّ و صلّ على وليّك المحيي سنّتك القآئم بأمرك، الدّاعي إليك

«خدايا درود فرست بر ولى خودت كه سنّت تو را احيا مى‌كند و به امر تو قيام مى‌نمايد و به سوى تو دعوت مى‌كند.»

در دعاى افتتاح نیز مى‌خوانيم:

اللّهمّ اجعله الدّاعي إلى كتابك

««خدايا او را مقرر فرما تا دعوت‌كننده به كتاب  آسمانى‌ات باشد.

و در جاى ديگر آمده است:

و الدّاعي إلى سبيلك 

«او دعوت‌كننده به راه خداست»(5)

شباهت های امام مهدی (عج) به حضرت رسول صلی الله علیه و آله و سلم

در مورد شباهت حضرت مهدی(عج) به پیامبر گرامی اسلام و آخرین فرستاده خداوند، حضرت محمد صلی الله علیه و آله روایات بسیاری وارد شده است. باتوجه به اینکه حضرت مهدی(عج) از نوادگان پیامبر صلی الله علیه و آله است، طبیعی است که شباهت های بسیاری میان این دو وجود مقدس وجود داشته باشد. از نظر نام و کنیه. نیز پیراهن پیامبر صلی الله علیه و آله که در روز جنگ احد بر تن داشتند و عمامه سحاب و زره سابغه و شمشیر پیامبر صلی الله علیه و آله همراه اوست. شاید بتوان گفت جامع سخن در این زمینه، همان حدیث رسول خدا صلی الله علیه و آله است که فرمود: «مهدی از فرزندان من است. اسم او اسم من و کنیه اش کنیه من، و از نظر خَلق و خُلق، شبیه ترین مردم به من است.(6)

ویژگی های مشترک این دو بزرگوار عبارتند از:

رحمت

خداوند متعال در قرآن کریم دربارة پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرماید:

وَ ما اَرسَلناکَ الاّ رَحمَةً للعالَمینَ.(انبیاء/107)

ما تو را جز مایه رحمت برای جهانیان نفرستادیم.

و در حدیث قدسی راجع به حضرت مهدی(عج) آمده است:

... و أکمل ذلک بابنه م ح م د رحمة للعالمین علیه کمال موسی و بهاء عیسی و صبر ایوب(7)

و آن را با فرزندش م ح م د که مایه رحمت برای جهانیان و دارای کمال موسی و شکوه عیسی و صبر ایوب است ،کامل نمود.

ودر زیارت آل یاسین می گوییم:

سلام بر تو ای پرچم برافراشته ... و رحمت گستردة الهی

اخلاق نیکو و با عظمت

خداوند خطاب به حضرت محمد (ص) می فرماید: وَ إِنَّکَ لَعَلی خُلُقٍ عَظِیمٍ(سوره قلم/4)

یعنی تو، به اخلاق عظیم و نیکو آراسته ای

پیامبر صلی الله و علیه و آله و سلم نیز فرموده اند: « الْمَهْدِیُّ مِنْ وُلْدِی اسْمُهُ اسْمِی وَ کُنْیَتُهُ کُنْیَتِی أَشْبَهُ النَّاسِ بِی خَلْقاً وَ خُلْقا(8) 

 مهدی از فرزندان من است، اسم او اسم من و کنیة او کنیه من است و او از لحاظ جسمی و روحی و اخلاقی، شبیه ترین مردم به من است.

نور خدایی

پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم نور خدایی است. چنان که در زیارت آن حضرت می خوانیم: «السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا نُورَ اللَّهِ الَّذِی یُسْتَضَاءُ بِه » سلام بر تو، ای نور روشنایی بخش خداوند.

در زیارت روز جمعه نیز خطاب به امام زمان (عج) این گونه می گوییم: «السَّلَامُ عَلَیْکَ یا نُورَاللهِ الّذِی یَهْتَدی بِه المُهْتَدُون»؛ سلام بر تو ای نور خداوند که هدایت جویان به وسیله او هدایت می شوند.

امنیت بخشی

وَ ما کانَ اللَّهُ لِیُعَذِّبَهُمْ وَ أَنْتَ فیهِمْ(سوره انفال/33)

(ای پیامبر!) تا تو در میان آن ها هستی، خداوند آن ها را مجازات نخواهد کرد.

امام زمان نیز در وصف وجودی خویش می فرمایند: «إِنِّی أَمَانٌ لِأَهْلِ الْأَرْضِ کَمَا أَنَّ النُّجُومَ أَمَانٌ لِأَهْلِ السَّمَاءِ»(9)

 به درستی که من امنیت بخش اهل زمین هستم، همانگونه که ستارگان امنیت بخش اهل آسمانند.

طریف، یکی از خادمان حضرت مهدی(عج)، در مدتی که حضرت در گهواره بودند به خدمت ایشان می رود . پس از آنکه به درخواست حضرت برای ایشان صندل سرخی می برد. حضرت از او می پرسند: آیا مرا می شناسی. می گوید: بلی شما آقای من و فرزند آقایم هستید. حضرت می گویند: منظورم این نبود. خادم عرضه می دارد: خودتان بفرمایید. حضرت می فرمایند:

أنا خاتم الأوصیاء؛ بی یدفع اللَّه البلاء عن أهلی و شیعتی.

من خاتم اوصیاء و جانشینان [پیامبر(ص)] هستم. به وسیله [و به برکت] من خداوند بلا را از خانواده و شیعیانم برطرف می کند.(10)

دعوت کننده به سوی خداوند متعال

خداوند در قرآن خطاب به رسول مکرمش می فرماید:

یا أَیُّهَا النَّبِیُّ إِنَّا أَرْسَلْناکَ شاهِداً وَ مُبَشِّراً وَ نَذیراً وَ داعِیاً إِلَی اللَّهِ بِإِذْنِهِ وَ سِراجاً مُنیرا (احزاب/46و45)

 ای پیامبر! ما تو را گواه فرستادیم و بشارت دهنده و انذار کننده، و تو را دعوت کننده به سوی خدا به فرمان او و چراغی روشنی بخش قرار دادیم.

در مورد امام عصر عجل الله تعالی فرجه الشریف نیز آمده است: «السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا دَاعِیَ اللَّه»

 سلام بر تو ای دعوت کننده خلق به سوی خدا

خاتمیت

حضرت محمد(ص) خاتم پیامبران و انبیا هستند. خداوند متعال در قرآن می فرماید:

ما کان محمّدٌ أبا أحدٍ من رجالکم ولکن رسول الله و خاتم النّبیّین و کان الله بکلّ شیءٍ علیماً(احزاب/40)

محمد پدر هیچ یک از مردان شما نیست ولی فرستاده خدا و خاتم پیامبران است و خدا همواره بر همه چیز داناست.

همان حضرت صلی الله علیه و آله و سلم در خطبه روز غدیر دربارة خاتمیت حضرت مهدی(عج) می فرمایند:

آگاه باشید خاتم امامان ما قائم مهدی است؛ بدانید که او برگزیده و مختار خداوند متعال است. آگاه باشید که او وارث [علم] همه علما و محیط بر تمام علوم است.(11)

عالم، محضر دو خاتم

قرآن کریم درباره حضرت ختمی مرتبت(ص) می فرماید:

فَكَيْفَ إِذَا جِئْنَا مِن كُلِّ أمَّةٍ بِشَهِيدٍ وَجِئْنَا بِكَ عَلَى هَـؤُلاء شَهِيدًا (نساء/41)

پس [حالشان] چگونه است وقتی از هر امتی شاهد و گواهی بگیریم و تو را بر آنان گواه بیاوریم؟

و حضرت صاحب الزمان(ع) ضمن توقیعی به شیخ مفید می فرمایند

فإنّا یحیط علمنا بانبائکم ولا یعزب عنا شیئاً من أخبارکم(12)

همانا از همه امور مربوط به شما مطلعیم و ذره ای از اخبار شما از ما پنهان نمی ماند [و همه چیز را درباره شما می دانیم و می بینیم.]

برپا کنندة عدل

هدف از رسالت پیامبر اعظم صلی الله و علیه و آله و سلم اجرای عدالت و مساوات بوده است. چنانچه خداوند در قرآن می فرماید:

لَقَدْ أَرْسَلْنا رُسُلَنا بِالْبَیِّناتِ و أَنْزَلْنا مَعَهُمُ الْکِتابَ وَ الْمِیزانَ لِیَقُومَ النَّاسُ بِالْقِسْطِ(حدید/25)

ما رسولان خود را با دلایل روشن فرستادیم و با آنها، کتاب و میزان نازل کردیم تا مردم عدالت را بپا دارند.

هدف از قیام حضرت مهدی (عج) نیز برپایی عدالت است.

یَمْلَأُ الْأَرْضَ عَدْلاً وَ قِسْطاً کَمَا مُلِئَتْ جَوْراً وَ ظُلْما(13)

زمین را آکنده از عدل و داد می کند همان گونه که از جور و ستم پر شده است.

« أَمَا وَ اللَّهِ لَیَدْخُلَنَّ عَلَیْهِمْ عَدْلُهُ جَوْفَ بُیُوتِهِمْ کَمَا یَدْخُلُ الْحَرُّ وَ الْقَرُّ »

امام زمان عجل الله تعالی فرجه عدالت را، همچنان که سرما و گرما وارد خانه ها می شود، وارد خانه های مردمان کند.(14)

اهداف و روش واحد

امام مهدی (عج)عصاره نبوّت و احیا کننده سنت پیامبر صلی الله و علیه و آله و سلم است.

پیامبر اعظم صلی الله و علیه و آله و سلم می فرمایند: «سُنَّتُهُ سُنَّتِی یُقِیمُ النَّاسَ عَلَی مِلَّتِی وَ شَرِیعَتِی وَ یَدْعُوهُمْ إِلَی کِتَابِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَل (15)

 سنت او (مهدی عجل الله تعالی فرجه) همان سنت من است و مردم را به دین و شریعت من به پا می دارد، و آنان را به کتاب خدا فرا می خواند.»

راه و روش پیامبر اعظم صلی الله و علیه و آله و سلم سرلوحه برنامه های امام زمان (عج)است و این آخرین وصی پیامبر صلی الله و علیه و آله و سلم و آخرین حجت خدا، تمام برنامه های محقق نشدة انبیاء الهی را تحقق می بخشد و اسلام ناب محمدی را آنگونه که جد بزرگوارشان عرضه کردند، در آخرالزمان اجرا می کند.

در حدیثی از امام صادق علیه السلام آمده است: «چون مهدی عجل الله تعالی فرجه قیام کند، به مسجد الحرام رود و رو به کعبه و پشت به مقام ابراهیم بایستد و دو رکعت نماز گذارد، آنگاه ندا می دهد «ای مردمان، منم، یادگار آدم، و یادگار ابراهیم، یادگار اسماعیل، و یادگار محمد صلی الله و علیه و آله و سلم.(16)

شباهت امام مهدی به امام جعفر صادق علیه السلام

بارزترين صفات [امام صادق علیه السلام] كشف علوم و بيان احكام براى مردم بود . به‌طورى‌كه براى امامان پيش از آن حضرت اين امر ميسّر نشد، يكى از اهل حديث گفته: چهار هزار نفر از افراد مورد اعتماد از آن حضرت روايت كرده‌اند.(17)

... بااين‌حال تمام علومى كه نزد آن حضرت بود كشف نشده و براى ظهور قائم عليه السّلام به تأخير افتاده كه آن حضرت تمام احكام را بيان خواهد ساخت و آنچه گذشتگان از امامان و پيغمبران اهليّت و شايستگى آن را در مردم نديدند ، فاش خواهد كرد. امير المؤمنين عليه السّلام گاهى به سينۀ خود اشاره مى‌كرد و مى‌فرمود: «إن هيهنا لعلما علما جمّا لو أصبت له حملة. . .» ؛ در اين‌جا علم بسيارى هست اگر براى آن حاملانى بيابم. . .(18)

شباهت های امام مهدی (عج) به حضرت عیسی علیه اسلام

عيسى عليه السّلام؛ فرزند بهترين زنان زمانش مى‌باشد. قائم عليه السّلام نيز، فرزند بهترين زنان زمانش مى‌باشد.

[امام علی بن موسی الرضا علیه السلام فرمود: چهارمين فرزند من زاده سيده كنيزان، خداى به وى زمين را از هر خلافى پاك كند و از هر ستمى منزه دارد و اوست همان كسى كه مردم در ولادتش شك كنند و او است كه پيش از خروجش غيبت دارد و چون خروج كند زمين بنور او درخشان گردد و ترازوى عدالت ميان مردم بگذارد و هيچ كس به ديگرى ستم نكند.](19)

عيسى عليه السّلام؛ در شكم مادر تكلم كرده، تسبيح مى‌گفت، چنان‌كه فاضل مجلسى در حاشيۀ مجلّد پنجم بحار از ثعلبى از طريق عامّه روايت كرده است. قائم عليه السّلام نيز، -چنان‌كه گذشت-در شكم مادر سخن گفته است.

عيسى عليه السّلام؛ در كودكى در گهواره سخن گفت. قائم عليه السّلام نيز، در كودكى در گهواره سخن گفت، كه چند روايت بر آن دلالت مى‌كند از جمله در كمال الدين صدوق از حكيمه دختر امام محمد بن على جواد عليه السّلام آمده كه: حضرت حجّت عليه السّلام بعد از ولادتش تكلم كرد و گفت: «أشهد أن لا إله إلاّ اللّه وحده لا شريك له و أنّ محمّدا رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله»

  سپس بر امير المؤمنين و امامان عليهم السّلام يك‌به‌يك درود فرستاد تا به پدرش رسيد، آن‌گاه لب فروبست تا اين‌كه روز هفتم به توحيد سخن گفت و بر محمد و امامان عليهم السّلام درود فرستاد سپس اين آيه را تلاوت كرد:

...(قصص/5) وَ نُرِيدُ أَنْ نَمُنَّ عَلَى اَلَّذِينَ اُسْتُضْعِفُوا فِي اَلْأَرْضِ

و ما مى‌خواهيم بر آنان كه در زمين به ضعف كشانده شدند احسان كنيم.

و نيز در همان كتاب [کما الدین ]در روايت ديگرى چنين آمده كه: آن حضرت هنگامى كه متولد شد به سجده افتاد و درحالى‌كه زانو زده و دو انگشت سبّابه‌اش را بلند كرده بود مى‌گفت: «أشهد أن لا إله إلاّ اللّه و أنّ جدّي محمّدا رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله و أنّ أبي أمير المؤمنين» سپس امامان را يكايك شمرد تا به خودش رسيد، آن‌گاه گفت: خدايا! وعده‌ام را تحقق بخش و امرم را به انجام برسان و گام‌هايم را استوار كن و زمين را به وسيلۀ من پر از عدل و قسط فرماى.(20)

همچنين در همان مدرك از دو كنيز، نسيم و ماريه نقل شده كه: صاحب الزمان عليه السّلام از شكم مادر درحالى متولد شد كه دو زانو زده و دو انگشت سبابه‌اش را به سمت آسمان بلند كرده بود، سپس عطسه زد و گفت: «الحمد للّه ربّ العالمين صلّى اللّه على محمّد و آله» ، ظالمان پنداشته‌اند كه حجّت الهى باطل‌شدنى است، اگر در سخن گفتن به ما اجازه داده شود شك و ترديد زايل مى‌گردد.(21)

 عيسى عليه السّلام؛ مردم درباره‌ اش  اختلاف كردند. قائم عليه السّلام نيز، مردم درباره‌اش اختلاف كردند.

امام صادق عليه السّلام در بيان شباهت حضرت حجّت عليه السّلام به حضرت عيسى عليه السّلام فرمود: يهود و نصارى اتفاق كردند بر اين‌كه عيسى كشته شد، ولى خداوند-عزّ و جلّ-آن‌ها را تكذيب كرد و فرمود: 

وَ مٰا قَتَلُوهُ وَ مٰا صَلَبُوهُ وَ لٰكِنْ شُبِّهَ لَهُمْ؛

او را نكشتند و به دار نياويختند ولى امر بر آنان مشتبه شد.

غيبت قائم عليه السّلام نيز همين‌طور است كه عاقبت، اين امّت آن را انكار خواهد كرد به خاطر طولانى شدن آن، بعضى هدايت نشوند و خواهند گفت: اصلا متولد نشده. و بعضى ديگر خواهند گفت: متولد شده و مرده و كسانى كفر مى‌ورزند چون مى‌گويند: يازدهمين نفر از ما عقيم بوده. و برخى سركش خواهند شد به اين‌كه: امامت را به سيزده نفر و بيشتر سرايت دهند.

عيسى عليه السّلام به اذن خداوند متعال مرده زنده مى‌كرد. خداوند-عزّ و جلّ-از زبان او در قرآن چنين آورده: وَ أُحْيِ اَلْمَوْتىٰ بِإِذْنِ اَللّٰهِ (آل عمران/ ۴٩ )