هم اکنون عضو شبکه تلگرام رجانیوز شوید
شنبه 20 ارديبهشت 1404 12:02 ساعت
شناسه خبر : 384847
آخرالزمان در آینه واقعیت؛ جهان به شکوفایی نزدیک می‌شود
حکومت صالحان در سایه وعده‌های الهی/ تفسیری قرآنی از ظهور منجی
در بحث‌های گذشته، ظهور یک انقلاب جهانی برای ریشه‌کن کردن ظلم و فساد را از دیدگاهی وسیع بررسی کردیم و به این نتیجه رسیدیم که تحقق چنین انقلابی از منظر عقل و فطرت کاملاً پذیرفتنی است. دلایل عقلی تنها چارچوبی کلی را ارائه می‌دهند، اما درباره جزئیات این طرح و این‌که رهبر آن چه کسی خواهد بود، نمی‌توانند اظهارنظر کنند.
گروه معارف - رجانیوز: در بحث‌های گذشته، ظهور یک انقلاب جهانی برای ریشه‌کن کردن ظلم و فساد را از دیدگاهی وسیع بررسی کردیم و به این نتیجه رسیدیم که تحقق چنین انقلابی از منظر عقل و فطرت کاملاً پذیرفتنی است. دلایل عقلی تنها چارچوبی کلی را ارائه می‌دهند، اما درباره جزئیات این طرح و این‌که رهبر آن چه کسی خواهد بود، نمی‌توانند اظهارنظر کنند.
در این مرحله می‌خواهیم بررسی کلی این موضوع را کنار گذاشته و آن را از منظر منابع اسلامی تحلیل کنیم. نکته جالب این است که اگرچه پیشگویی‌های مشابهی تقریباً در همه ادیان دیده می‌شود، اما هیچ مذهبی به اندازه اسلام جزئیات چنین انقلابی را مطرح نکرده و به آن نپرداخته است.
قرآن، به‌عنوان مهم‌ترین منبع اسلامی، در این زمینه نیز همچون بسیاری از مسائل دیگر، بحثی کلی و اصولی ارائه می‌دهد و وارد جزئیات نمی‌شود. به عبارت دیگر، قرآن خبر از تحقق حکومتی جهانی بر پایه عدالت و ایمان می‌دهد، اما به نحوه تحقق آن و رهبر آن اشاره مستقیم نمی‌کند.
با این حال، آیاتی وجود دارند که برخی مفسران آنها را مرتبط با ظهور امام مهدی (علیه‌السلام) و آینده بشریت می‌دانند. در اینجا، می‌توان مفاهیم «منجی» و «ظهور» را در قرآن بررسی کرد و ارتباط آنها را با آیاتی که به نصرت الهی، حاکمیت صالحان و اصلاح در زمین اشاره دارند، توضیح داد.
مفهوم «منجی» در قرآن
در قرآن، مفهوم منجی به معنای کسی است که مردم را از ظلم و فساد نجات دهد و امور را اصلاح کند. در سنت‌های دینی مختلف نیز، منجی به فردی خاص اشاره دارد که در آینده ظهور کرده و عدالت را در جهان برقرار می‌کند. اگرچه قرآن به وضوح اشاره‌ای به ظهور شخصی خاص به‌عنوان منجی نکرده است، اما آیاتی در مورد پیروزی حق بر باطل و حاکمیت افراد شایسته دیده می‌شود.
آیات مرتبط با پیروزی صالحان و حاکمیت الهی
قرآن کریم در آیات متعدد به پیروزی نهایی حق و حکومتی الهی بشارت می‌دهد. به‌عنوان مثال:
آیه ۵۵ سوره نور:
«وَعَدَ اللَّهُ الَّذِينَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ لَيَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِي الْأَرْضِ كَمَا اسْتَخْلَفَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ…»
ترجمه: «خداوند به کسانی که ایمان آورده و عمل صالح انجام داده‌اند وعده داده است که آنان را در زمین جانشین قرار دهد، همان‌گونه که پیشینیانشان را جانشین ساخت…»
این آیه بوضوح وعده الهی را مبنی بر حاکمیت صالحان بیان می‌کند. بسیاری از مفسران معتقدند این وعده به‌صورت نهایی در زمان ظهور منجی تحقق خواهد یافت؛ زمانی که عدالت بر زمین حاکم شود.
مفهوم «ظهور» و اصلاحات در زمین
قرآن علاوه بر بشارت به پیروزی صالحان، به مقوله اصلاح در زمین اشاره دارد. یکی از آیات کلیدی در این زمینه، آیه ۱۰۵ سوره انبیا است:
«وَلَقَدْ كَتَبْنَا فِي الزَّبُورِ مِن بَعْدِ الذِّكْرِ أَنَّ الْأَرْضَ يَرِثُهَا عِبَادِيَ الصَّالِحُونَ»
ترجمه: «ما در زبور، پس از تورات، نوشتیم که زمین به بندگان شایسته من به ارث خواهد رسید.»
این آیه به ارث بردن زمین توسط بندگان صالح اشاره دارد که برخی مفسران آن را به ظهور امام مهدی (علیه‌السلام) و تحقق عدالت جهانی مرتبط می‌دانند.
ارتباط با احادیث مهدوی
هرچند قرآن مستقیماً به نام یا اشاره واضحی به امام مهدی (علیه‌السلام) ندارد، اما بسیاری از مفسران، آیاتی مانند آیه ۵۵ سوره نور را شواهدی بر ظهور این منجی می‌دانند. احادیث فراوان اسلامی، خصوصاً در منابع شیعه، به ظهور امام مهدی (علیه‌السلام) اشاره کرده‌اند که در آخرالزمان حکومتی جهانی را برپایه عدالت و ایمان ایجاد خواهد کرد.
مفهوم نجات در قرآن
قرآن در داستان پیامبران خود مکرراً مفهوم نجات دادن بندگان صالح را مطرح ساخته است. برای نمونه، نجات بنی‌اسرائیل از ظلم فرعون توسط حضرت موسی (علیه‌السلام) یکی از برجسته‌ترین نمونه‌هاست:
آیه ۱۳ سوره قصص:
«فَفَرَرْنَا بِهِ فِي الْبَحْرِ فَأَغْرَقْنَا فِرْعَوْنَ وَأَنْتُمْ تَنظُرُونَ»
ترجمه: «پس او (موسی) را در دریا نجات دادیم و فرعون را غرق کردیم در حالی که شما نظاره‌گر بودید.»
این نمونه‌های تاریخی در قرآن می‌توانند نمادی از نجات نهایی بشریت در آینده باشند؛ زمانی‌که عدالت و حق بر تمام زمین حاکم گردد.
قرآن کریم با وجود اشاره نداشتن مستقیم به منجی خاص، بشارتی جهانی بر پیروزی نهایی حق و برپایی حکومتی عادلانه در سایه ایمان ارائه می‌کند. آیاتی مانند ۵۵ سوره نور و 105 سوره انبیا، اصلی‌ترین پیام‌های الهی درباره آینده‌ای پرفروغ و پر از عدالت را بیان می‌کنند. این آیات در تفاسیر اسلامی با ظهور امام مهدی (علیه‌السلام) در آخرالزمان مرتبط شده‌اند. از این‌رو، می‌توان گفت وعده‌های قرآنی، الهام‌بخش امید به آینده بشریت و برقراری حکومت عدل جهانی هستند.
