هم اکنون عضو شبکه تلگرام رجانیوز شوید
پنجشنبه 17 مهر 1404 21:18 ساعت
شناسه خبر : 386926
سیاست‌های مسکن و شهرسازی دولت در بوشهر بر لبه یک تیغ حرکت می‌کند. از یک سو، فشار تقاضای اجتماعی، دولت را به سمت ساخت‌وساز سریع و انبوه در حاشیه شهرها سوق می‌دهد که ریسک افت کیفیت و ایجاد بحران‌های اجتماعی جدید را به همراه دارد.
گروه سیاست-رجانیوز: در هیاهوی پروژه‌های عظیم حمل‌ونقل، بخش دیگری از سفر وزیر راه و شهرسازی به بوشهر، چهره‌ای اجتماعی‌تر و ملموس‌تر از برنامه‌های دولت را به نمایش گذاشت؛ بخشی که مستقیماً با «خانه»، «محله» و کیفیت زندگی شهروندان گره خورده است. دولت چهاردهم در بوشهر، از یک سو با سرعت به دنبال ساخت شهرک‌های جدید در قالب «نهضت ملی مسکن» است و از سوی دیگر، نگاهی استراتژیک به احیای بافت‌های فرسوده و آزادسازی اراضی ارزشمند محبوس در مرکز شهر دارد. این دو رویکرد، مانند دو روی یک سکه، سیاست دولت برای مدیریت بحران مزمن مسکن و توسعه شهری را نشان می‌دهند؛ سیاستی که با فرصت‌ها و تهدیدهای جدی روبروست.
جبهه اول: ساخت‌وساز در مقیاس انبوه؛ آیا تجربه تلخ گذشته تکرار می‌شود؟
پروژه‌هایی مانند سایت ۸۳۲ واحدی بوشهر و شهرک ۴۰۰ هکتاری خلیج فارس در برازجان، خط مقدم دولت در جبهه تأمین مسکن هستند. هدف در اینجا کاملاً مشخص است: ارائه یک پاسخ سریع و قابل مشاهده به تقاضای انباشته مردمی که سال‌هاست در انتظار تحقق رویای خانه‌دار شدن به سر می‌برند.
دولت با سرعت در حال آماده‌سازی زمین و واگذاری آن به پروژه‌هاست و این گام اول را محکم برداشته است. این سرعت عمل، امید را در دل جامعه متقاضیان زنده می‌کند و سیگنالی از اراده دولت برای عمل به وعده‌هایش ارسال می‌کند.
تاکید وزیر بر «تکمیل همزمان زیرساخت‌ها» نشان می‌دهد که بدنه کارشناسی دولت از این خطر آگاه است. اما آیا توان اجرایی و هماهنگی لازم برای اجرای همزمان این خدمات توسط وزارتخانه‌های مختلف (نیرو، بهداشت، آموزش و پرورش و...) وجود دارد؟ این سوالی است که آینده کیفی این شهرک‌ها را رقم خواهد زد و آزمون واقعی مدیریت یکپارچه شهری برای دولت است.
جبهه دوم: جراحی بزرگ در قلب شهر؛ آزادسازی اراضی دولتی و احیای بافت فرسوده
در سوی دیگر این میدان، رویکردی هوشمندانه‌تر، پایدارتر و البته پیچیده‌تر قرار دارد: توسعه درون‌زا. در بسیاری از شهرهای ایران، از جمله بوشهر، بخش قابل توجهی از بهترین اراضی شهری در اختیار دستگاه‌های مختلف دولتی قرار دارد که کاربری آن‌ها دیگر با نیازهای امروز شهر همخوانی ندارد. این اراضی، گنجی پنهان برای توسعه شهری محسوب می‌شوند. اگر دولت بتواند با تعامل بین‌دستگاهی و ایجاد یک اراده مشترک، این اراضی ارزشمند را آزاد کرده و به چرخه حیات شهری بازگرداند، یک انقلاب در توسعه بوشهر رخ خواهد داد. هزاران هکتار زمین مرغوب برای ساخت مسکن، پارک، مراکز فرهنگی و خدماتی در دل شهر آزاد می‌شود و این می‌تواند به شکستن حباب قیمت سرسام‌آور زمین و مسکن، که ریشه بسیاری از مشکلات اجتماعی است، کمک شایانی کند.
همزمان، تاکید بر بازآفرینی بافت‌های تاریخی در خورموج و برازجان، نشان از درک عمیق اهمیت «هویت شهری» دارد. به جای تخریب و ساخت برج‌های بی‌قواره، دولت به دنبال احیای زندگی در رگ‌های قدیمی شهر است؛ سیاستی که هم به رونق گردشگری فرهنگی کمک می‌کند و هم از گسست اجتماعی و مهاجرت ساکنان اصیل به حاشیه شهرها جلوگیری می‌نماید.
نبض سلامت در دست دولت: ساخت بیمارستان‌ها، شاخص عدالت اجتماعی
در کنار مسکن، بازدید از پروژه‌های درمانی مانند بیمارستان جایگزین فاطمه‌الزهرا (س) و بیمارستان مادر و کودک نشان داد که «سلامت» بخش جدایی‌ناپذیر پازل توسعه در نگاه دولت است. ساخت این مراکز، یعنی سرمایه‌گذاری مستقیم بر روی کیفیت زندگی و سلامت نسل‌های آینده و گامی ملموس در جهت توزیع عادلانه خدمات عمومی. این پروژه‌ها اگر به موقع تکمیل و با تجهیزات مدرن آراسته شوند، می‌توانند بوشهر را از نظر زیرساخت‌های درمانی به استانداردهای ملی نزدیک‌تر کنند.
سیاست‌های مسکن و شهرسازی دولت در بوشهر بر لبه یک تیغ حرکت می‌کند. از یک سو، فشار تقاضای اجتماعی، دولت را به سمت ساخت‌وساز سریع و انبوه در حاشیه شهرها سوق می‌دهد که ریسک افت کیفیت و ایجاد بحران‌های اجتماعی جدید را به همراه دارد. از سوی دیگر، رویکردهای پایدارتر مانند آزادسازی اراضی دولتی و بازآفرینی بافت‌های کهن، نیازمند زمان، مذاکرات بین‌دستگاهی پیچیده و سرمایه‌گذاری هوشمندانه است.
موفقیت دولت در گرو ایجاد یک توازن هنرمندانه میان این دو جبهه است؛ توازنی که در صورت تحقق، نه تنها یک پیروزی عمرانی، بلکه یک دستاورد بزرگ اجتماعی و اقتصادی خواهد بود. اگر دولت بتواند همزمان با ساخت سریع و انبوه شهرک‌های جدید، شریان‌های حیاتی آن‌ها یعنی خدمات و زیرساخت‌ها را نیز با همان کیفیت و سرعت تکمیل کند، عملاً الگویی نوین از «توسعه متوازن» را به نمایش خواهد گذاشت. این موفقیت به معنای آن است که خانواده‌ها در خانه‌های جدید خود، از روز اول به مدرسه، درمانگاه، فضای سبز و حمل‌ونقل عمومی دسترسی خواهند داشت و کیفیت زندگی آن‌ها قربانی سرعت ساخت‌وساز نخواهد شد.
در کنار این اقدام، اگر دولت موفق شود قفل سنگین توسعه درون‌زای شهر را با آزادسازی اراضی ارزشمند دولتی و احیای هویت‌مند بافت‌های قدیمی بشکند، یک جهش استراتژیک در مدیریت شهری رخ خواهد داد. این اقدام، ضمن تزریق زندگی و سرمایه به قلب شهر، از گسترش بی‌رویه حاشیه‌نشینی جلوگیری کرده و با افزایش عرضه زمین در مناطق مطلوب، به کنترل پایدار بازار مسکن کمک می‌کند. در این چشم‌انداز، بوشهر می‌تواند به یک نمونه موفق و قابل تکثیر برای سایر نقاط کشور تبدیل شود؛ الگویی که نشان می‌دهد چگونه می‌توان با ترکیبی از سرعت عمل در حاشیه و هوشمندی در مرکز، هم به نیاز فوری مردم برای مسکن پاسخ داد و هم شهری پایدار، پویا و با هویت برای نسل‌های آینده به یادگار گذاشت. این موفقیت، فراتر از آمار و ارقام، به معنای تحقق «عدالت سرزمینی» و ارتقاء واقعی کیفیت زندگی شهروندان خواهد بود. در غیر این صورت، تنها شاهد کپی‌برداری از الگوهای شکست‌خورده گذشته و به ارث گذاشتن مشکلات پیچیده‌تر برای آیندگان خواهیم بود.
انتهای پیام/
