افزایش ۵۰ درصدی قیمت بنزین در آمریکا

تورم ایالات متحده در ماه مه به بالاترین حد خود در ۴۰ سال اخیر رسیده که نشان می دهد فشارهای قیمتی در حال تثبیت شدن در اقتصاد است.

 

این امر احتمالاً فدرال رزرو را وادار می‌کند تا یک‌سری افزایش شدید نرخ بهره را گسترش دهد و بر مشکلات سیاسی کاخ سفید و دموکرات‌ها بیفزاید. در روز جمعه ۱۰ ژوئن ۲۰۲۲ ایالات متحده امریکا گزارش تورم مصرف کننده (CPI) خود را منتشر کرد. در ارتباط با چیستی شاخص تورم مصرف کننده امریکا و اهمیت آن باید گفت که شاخص خالص تورم مصرف‌کننده ایالات متحده (Core CPI) که بدون احتساب قیمت خوراکی‌ها و انرژی است، یک گزارش ماهانه است که توسط اداره کار ایالات متحده امریکا منتشر می‌شود. این شاخص، در واقع قیمت سبد کالاهای خرده‌فروشی و خدمات را با همدیگر مقایسه می‌کند ولی همان‌طور که گفته شد، این سبد بدون احتساب قیمت خوراکی‌ها و انرژی‌ها است و دلیل آن نوسانات زیاد قیمت این دو فاکتور است. در واقع این شاخص برای مقامات فدرال رزرو (FED) بسیار بااهمیت است. دلیل آن این است که سیاستگذاران شورای بانک مرکزی امریکا، از نتیجه این شاخص در تصمیم‌گیری‌های خود برای افزایش نرخ‌های بهره استفاده می‌کنند. به زبانی ساد‌ه‌تر، اگر تورم بالاتر از پیش‌بینی اقتصاددانان باشد، مقامات FED مجبور می‌شوند برای مهار تورم افسارگسیخته، با سرعتی بیشتر و اصطلاحاً تهاجمی‌تر نرخ‌ها را افزایش دهند.

 

 

گفتنی است در روزهای گذشته وزیر خزانه‌داری امریکا جانت یلن، از عبارت قابل تأمل «سطوح غیرقابل قبول تورم» در اظهارات خود استفاده کرده بود. این مسأله نشانگر این است که افزایش تدریجی قیمت‌ها که از آن به‌عنوان «تورم» یاد می‌شود، تا چه اندازه برای سیاستگذاران، اقتصاد و سیاست‌های پولی کشور مهم است. تورم امریکا نه تنها از جنبه اقتصادی که از جنبه سیاسی نیز قابل تأمل و هشدارآمیز است؛ زیرا در حقیقت بیان‌کننده نوعی بی‌ثباتی در این کشور است که در نتیجه آن ضریب اطمینان سیاسی این کشور نیز کاهش پیدا می‌کند.

 

 

داده‌های وزارت کار ایالات متحده که چند روز پیش منتشر شده، نشان می‌دهد که شاخص قیمت مصرف کننده نسبت به سال گذشته در یک پیشرفت گسترده ۸,۶ درصد افزایش یافته است. شاخص تورم که به طور گسترده دنبال می‌شود نسبت به ماه قبل، بالاتر از همه برآوردها افزایش یافته است. سکونتگاه‌ها، غذا و گاز بیشترین افزایش را داشته‌اند. شاخصCPI که محصولات غیراساسی غذایی و انرژی را در نظر نمی‌گیرد، ۰.۶ درصد نسبت به ماه قبل و ۶ درصد نسبت به سال قبل افزایش یافته که بسیار بی‌سابقه بوده است. ارقام منتشر شده نشان می‌دهد که هیچ‌گونه امیدی به فروکش کردن تورم در آینده پیش رو وجود ندارد. قیمت‌های بی‌سابقه بنزین، همراه با هزینه‌های سرسام آور غذا و مسکن، هزینه‌های زندگی امریکایی‌ها را افزایش داده و بر آنها فشار وارد می‌کند. این موضوع نشان می‌دهد که فدرال رزرو یا بانک مرکزی امریکا مجبور خواهد شد اهرم‌های اقتصادی را بیشتر کند و این خطر رکود اقتصادی را افزایش می‌دهد و برخی اقتصاددانان قبلاً در این باره هشدار داده بودند.

 

 

بر اساس اخبار منتشره، فدرال رزرو هنوز هم در هفته آینده قصد دارد نرخ‌های اساسی بهره را افزایش دهد؛ ارزش بازار سهام کاهش یافته و تورم در نسبت با دلار افزایش یافته است. در ماه مه، قیمت کالاهای ضروری همچنان با سرعت دورقمی افزایش یافته است. قیمت انرژی نسبت به سال قبل ۳۴,۶ درصد افزایش یافته که بیشترین افزایش از سال ۲۰۰۵ را داشته است و شامل جهش تقریباً ۴۹ درصدی در هزینه بنزین بود. قیمت گاز تاکنون در ماه ژوئن به بالاترین حد خود رسیده که نشان‌دهنده روند صعودی بیشتر در گزارش‌های آتی CPI است. قیمت بلیت هواپیما هم در ماه مه ۱۲.۶درصد افزایش یافته که تقریباً مشابه با ماه قبل بوده است؛ اما همچنان بیشترین افزایش را به‌صورت سالانه از سال ۱۹۸۰ داشته است. افزایش تقاضا برای سفر و تفریح در تابستان امسال، بویژه در میان خانوارهای ثروتمندی که پس‌اندازی برای حمایت از مخارج اختیاری دارند و همچنین شرایط سخت بازار کار، احتمالاً فشار صعودی بر تورم خدمات را در ماه‌های آینده بیشتر خواهد کرد. با توجه به اینکه گزارش CPI بعدی احتمالاً با همین سرعت و همین روند، افزایش تورم را اندازه می‌گیرد، احتمال اوج جدید تورم زیاد است. هزینه‌های سرپناه -که بزرگترین مؤلفه خدمات است و حدود یک سوم شاخص کل CPI را تشکیل می‌دهد- نسبت به آوریل ۰.۶ درصد افزایش یافته است که بیشترین میزان از سال ۲۰۰۴ و ۵.۵ درصد نسبت به سال گذشته است و  بیشترین میزان از سال ۱۹۹۱ است. انتظار می‌رود تورم مسکن تا اواخر سال‌جاری به اوج خود برسد که نشان‌دهنده افزایش بیشتر در این دسته است.

 

 

قیمت مواد غذایی تنها در یک سال گذشته ۱۱,۹ درصد افزایش یافته که بیشترین افزایش از سال ۱۹۷۹ بوده است. همزمان تعرفه برق هم ۱۲ درصد افزایش پیدا کرده که بیشترین افزایش از اوت ۲۰۰۶ بوده است. اجاره خانه اصلی ۵.۲ درصد نسبت به سال قبل افزایش یافت که بیشترین میزان از سال ۱۹۸۷ بود. کارشناسان و تحلیلگران بر این باورند که اگر روند افزایش قیمت به همین شکل ادامه پیدا کند، خطرات فزاینده‌ای گریبان‌گیر دولت امریکا خواهد بود. پیش از این نیز گزارش هایی منتشر شده بود که بیان می کردند مردم امریکا از گرانی ها تا چه اندازه به ستوه آمده اند. بر اساس گزارش هایی که چندی پیش از سوی شرکت های حمل و نقل وسایل خانه امریکا منتشر شد، دو سال پس از آغاز بحران همه گیری کرونا و در میان تورم بی سابقه در این کشور، امریکایی ها ترجیح می دهند برای کاهش هزینه های خود از شهرهای گران این کشور مهاجرت کرده و در شهرهای ارزان تر در ایالت های جنوبی مستقر شوند. بر اساس داده های شرکت پادز که در زمینه حمل و نقل وسایل خانه فعالیت می کند، شهر ساراسوتا در فلوریدا مقصد اولیه خانوارهای امریکایی است که قصد مهاجرت از شهرهای بزرگ این کشور را دارند. داده های مستخرج از این گزارش نشان می دهد که امریکایی ها در حال مهاجرت از شهرهایی مانند واشنگتن، شیکاگو و لس آنجلس به ایالت های جنوبی امریکا از جمله فلوریدا، کارولینای شمالی و جنوبی، تنسی و جورجیا هستند که هزینه زندگی در آنها بسیار کمتر از کلانشهرهای این کشور است و همچنین دسترسی به طبیعت در این ایالت ها آسانتر از کلانشهرهای امریکا است.

مقامات در امریکا معتقدند چشم‌اندازی در مورد توقف روند تورم و گرانی در این کشور وجود ندارد، حتی بایدن هم نتوانسته این مسأله را انکار کند و می‌گوید نمی‌تواند پیش‌بینی کند تورم چه زمانی متوقف می‌شود.

 

 

تداوم جنگ روسیه و اوکراین، تشدید تحریم‌های مرتبط از سوی روسیه و اختلال در فرایندهای اجرایی بنادر، قرنطینه‌های مرتبط با کووید در چین و تأثیر آن بر اقتصاد جهانی و نیز خشکسالی همگی می‌توانند به افزایش قیمت غذا و انرژی در ایالات متحده بیش از پیش بینجامند. این مسائل احتمالاً مشکلات بیشتری را برای جو بایدن، رئیس‌جمهور امریکا ایجاد می‌کند که مقبولیت او در آستانه انتخابات میان‌دوره‌ای اواخر سال‌جاری به پایین‌ترین حد خود رسیده است. تورم بالا و ادامه‌دار در طول چند دهه گذشته که نسبت به دستمزدها بسیار بیشتر بوده، اعتماد مردم امریکا را از بین برده است.

 

منبع: روزنامه ایران