
گروه اجتماعی - رجانیوز: در قانون بودجه امسال در بخش جریمهها سه ردیف، مخصوص کسب درآمد از خسارتهای زیستمحیطی پیشبینی شدهاست. این خسارتها در مجموع ۲۲۰ میلیارد تومان درنظر گرفتهشده که ۷۰ برابر کمتر از جمع خسارتهای محاسبهشده توسط دیوان محاسبات است! یعنی اگر بدهکاری ۱۴ هزار میلیاردی نهادهای دولتی به محیطزیست حتی در طول ۱۰ سال توسط خود دولتیها تسویه شود میتوان سالانه هفت برابر اکنون خرج حفاظت، احیا و توسعه منابع طبیعی کرد. به عبارت دیگر، یعنی اگر نهادهای دولتی سالی ۱۴۰۰ میلیارد تومان (۱۰ درصد) از خسارت شان را هم قسطی تسویه کنند؛ میشود هفت برابر بودجه فعلی احیا و حفاظت از محیطزیست از طریق خسارتهایی که در بودجه در نظر گرفته شدهاست.
اقدامی برای تسویه صورت نگرفته است
دیوان محاسبات کشور یکی از نهادهای وابسته به مجلس شورای اسلامی است که وظیفه نظارت بر همه فرایندهای مالی کشور را بر عهده دارد و به عنوان بازوی نظارتی مجلس عمل میکند. دیوان محاسبات سالانه با بررسی حسابها و اسناد مربوط به دستگاههای دولتی گزارش تفریغ بودجه را تهیه میکند. تفریغ بودجه هم میزان هزینه و عملکرد نهادهای مختلف را با توجه به بودجه شان مشخص میکند و اگر تخلفی کردهباشند، برملا میکند.
در گزارش دیوان محاسبات گفتهشده که براساس گزارش سازمان جنگلها تاکنون حدود ۱۴ هزار و ۱۶۹ میلیارد تومان خسارت به عرصه منابع طبیعی وارد شده که وصول نشدهاست و میبایست پس از وصول مطابق قانون صرف حفاظت، احیا و توسعه منابع طبیعی شود. در این گزارش تأکید شده «لیکن تاکنون اقدام مؤثری توسط دستگاههای اجرایی در این زمینه انجام نگرفتهاست. توضیح اینکه بیشترین خسارت وارده مربوط به اجرای طرحهای عمرانی توسط وزارتخانههای نیرو، راه و شهرسازی و نفت جمعاً به مبلغ ۱۳ هزار و ۷۵۱ میلیارد تومان بوده است.»
منابع درآمدی از جریمهها
در قانون بودجه امسال در بخش جریمهها سه ردیف مخصوص خسارتهای زیستمحیطی پیشبینی شدهاست. یکی با عنوان «خسارات ناشی از اجرای طرحهای عمرانی و معدنی در عرصه منابع زراعی و باغها» به مبلغ ۱۲۰ میلیارد تومان، دیگری با عنوان «جریمهها و خسارت ناشی از اجرای اصلاح قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغها» به مبلغ ۹۰ میلیارد تومان و در نهایت ردیفی به عنوان «جریمهها و خسارتهای زیستمحیطی» به مبلغ ۱۰ میلیارد تومان.
جمع این سه ردیف با هم به ۲۲۰ میلیارد تومان میرسد که تقریباً ۷۰ برابر کمتر از جمع خسارتهای محاسبه شده توسط سازمان جنگلها است.
وزارت نیروی صدرنشین
دیوان محاسبات کشور در جدولی فهرستشده، این خسارتها را از طرف ۱۱ وزارتخانه و دو سازمان دولتی اعلام کردهاست. این نهادهای دولتی یکیشان ۷ هزار میلیارد تومان و کمترینشان هم ۱۰ میلیون تومان به منابع طبیعی خسارت وارد کردهاند. در صدر این جدول وزارت نیرو جا خوش کرده که احتمالاً به دنبال پروژههای عمرانی خطوط انتقال آب و برق حدود ۶۸۵۰ میلیارد تومان خسارت زیستمحیطی به بار آوردهاست. در سکوی دوم این جدول وزارت راه و شهرسازی قرار دارد که با ۶ هزار میلیارد تومان در مقام دوم قرار دارد. احتمالاً انجام پروژههای راهسازی و عملیات عمرانی احداث خطوط راهآهن باعث دلیل بالا بودن حجم این خسارتها است.
خسارت محیطزیست به محیطزیست!
مدال برنز تخلفات زیستمحیطی هم بر گردن وزارت نفت است که با حدود ۹۰۰ میلیارد تومان در سکوی سوم قرار گرفتهاست. وزارت جهاد کشاورزی با حدود ۳۰۰ میلیارد تومان و وزارت ارتباطات هم با حدود ۹۴ میلیارد تومان در جایگاههای چهارم و پنجم قرار گرفتهاند.
نکته جالب توجه درباره این جدول اعلام شده دیوان محاسبات؛ مزین شدن نام سازمان محیطزیست و سازمان هواشناسی به عنوان خسارتزنندگان به منابع طبیعی کشور است!
سازمان محیطزیست به میزان ۲۰۰ میلیون تومان و سازمان هواشناسی هم به میزان ۱۰۰ میلیون تومان به محیطزیست آسیب زدهاند و هنوز جریمهشان را تسویه نکرده اند!
آسیبرسانی با چراغ خاموش
یکی از مشکلاتی که اکنون گریبان گیر بسیاری از کلانشهرهای کشور شده و دردسرهایی را پیش روی مدیران شهری ایجاد کرده وجود پسماندها و نخالههاست. تخلیه و دفن غیر اصولی نخالهها و پسماندها که از دید جامعه به دور است، از عوامل نابودی محیطزیست و منابع طبیعی کشور محسوب میشود؛ رخدادی که بدون شک بسیاری از نهادهای دولتی در ایجاد آن دست دارند و از این جنبه به محیطزیست آسیب میرسانند.
برخلاف تصور عموم، پسماندهای حاصل از ساخت و ساز، تخریب اماکن، ساختمانهای فرسوده، گودبرداری، خاکبرداری، تعمیر و نوسازی، آسفالت معابر و حفاریهای مربوط به تأسیسات شهری هم که از سوی دستگاههای دولتی غیر عمرانی (مثل هواشناسی) به وفور صورت میگیرد از آسیبهای وارده به منابع طبیعی کشور است.
تخلفات تعجبآور
گویا حوادث زیستمحیطی جزءلاینفک فعالیتهای عمرانی، جادهسازی، معدن کاوی و انتقال خطوط آب و برق و نفت و گاز و مخابرات و حتی فعالیتهای عمرانی در حوزه کشاورزی است. به همین دلیل در قانون پیشبینی شده که خسارات وارده محاسبه و به خزانه واریز و خرج حفاظت، احیا و توسعه منابع طبیعی شود.
در همین جدول اعلام شده، وزارت دفاع با خسارت ۱۲ میلیارد تومانی، وزارت کشور با خسارت ۶ میلیارد تومانی، میراث فرهنگی با خسارت ۳ میلیارد تومانی و وزارت ورزش و جوانان با خسارت یک میلیارد تومانی و آموزشوپرورش هم با خسارت ۱میلیارد تومانی قرار گرفتهاند که باید از اینها پرسید اصلاً به چه دلیلی وارد حیطه منابع طبیعی شده و برای چه ضرورتی اقدام به ساختوساز کردهاند؟!
منبع: جوان
